Pagan Kökenli Bazı İnançlar ve Ritüeller
Köklerini En Karanlık Gece-Üçyüzlü Tanrıça’ nın Günü 21 Aralık ve Mitras’ ın doğum gününden alan, Hristiyanlıkta 24 Aralık Hz. İsa’ nın doğum günü Noel kutlaması olarak geçer. Gregoryanlar 6 Ocak’ta kutlarlar. Noel kutlamalarında Üç Missa (Ayin) düzenlenir. Noel kutlamalarındaki Noel Baba Epistos Nikolas’ ın Hz.İsa’ nın doğum günü ile ilgisi yoktur, Anadolu’ daki ritüellerle ilgilidir. Çam Ağacı ise kökenini, Ağaç Kültü ve Ermeni Mitolojisindeki onuruna çam ağaçlarına av hayvanları asılan Tanrı Amanor kutlamalarından alır. Yeni yıla giriş öncesi yapılan ibadet ve niyetler Ay Takvimindeki ayarlamalarla tüm dünyada aynı zamana gelir böylece niyetlerle yıllık kişisel kader planları ve enerjisi ortaya çıkar.
Tek Tanrılı dinlerdeki Pagan inancın yok edilmesine yönelik tüm çabalara rağmen, günlük hayatımızdaki pek çok davranış, uygulama Pagan inanç kökenlidir.
Tanrıları onurlandırmak için adak adamaktan, mum yakmaktan, Druid ve Şaman Kutsal Ağaç Kültlerindeki dilek ağacı, Şaman ve Pagan Ritüellerindeki Türbe etrafında dönmek, Şaman inançlarında Kötü ruhları kovan ve Ağaçlara Haber vermek için tahtaya vurmak, Roma inançlarından suya para atıp dilek tutmak, Pagan Gelinin Günü ’nden gelinin başına pirinç serpmek, gelinin ayakkabısının altına bekar bayanların ismini yazmak, Tanrıça Bast’ ın Tasviri Siyah kedinin Britanya’ da şans sembolü sayılması, Midsummer ve Ateş kültlerindeki ateşe sövmenin uğursuzluk sayılması, Beltane kökenli 1 Mayıs’ tan önce çiçek koparmanın uğursuzluk sayılması, Yule kökenli Narın bereketli sayılması, Midsummer kökenli ekmeğe basmanın uğursuzluk sayılması,
Haftanın Günleri Monday- Moon Day Ay günü, Tuesday - Tiw's day Tanrı Tiw' in günü, Wednesday - wodens day: Tanrı Woden' in günü Thursday - Thor's day Tanrı Thor'un günü Friday - Fria's Day: Tanri Freya' nın günü Saturday - sun day: güneş günü (Hz. İsa’nın Günü) Pagan inanç kökenlidir.
Kurban inancında, ilk doğan çocukların kurban edilmesi ritüeli, Kartaca’ lılardan başlar. Kartaca’ lılarda doğan ilk çocuk Tanrı Baal Hammon’ a, Roma’ da büyük tehlikelerden sonra devlet kararıyla ilk erkek çocuk kurban edilirdi. Mısır’ daki Amon-Ra’ yı temsil eden koç, Eski Yunan’ da Adak hayvanları, Katoliklerde kilise kurallarına karşı gelenlere verilen kilise yargısı “Kurban” adı verilir. Hz. İbrahim ilk oğlu yerine koç kurban ederek toplumsal bir inanç devrimini ortaya koymuştur. Musevilikte Esaretten Kurtuluş Pesah Bayramı, Mısır’da erkek çocukların kurban edilmesi sırasında Musevi evlerin atlanması ve Hz Musa ile birlikte ekmeklerini mayalamaya bile fırsat bulamayan Musevi ataları anısına 8 gün boyunca mayalanmış yiyecek yemeden kutlanan bayramdır. Adak ile ilgili inançlarda Müslümanlıkta bazı istiare ve niyaz ritüellerinde olduğu gibi Musevilikte “Nezir” e göre niyaz, dilek kabül olana kadar et,içki ve cinsel ilişki yasaktır.
Hz. İsa’ nın etini sembolize eden ekmek, kanını sembolize eden şarap töreni Communio, Pesah Bayramının bir başka şeklidir ve kökeninin Dionysos Kültünden geldiği düşünülmektedir.
Kitaplı Dinlerde Bazı Önemli Bayramlar Yortular ve Ritüeller
Musevilikte
Şabat: Yaratılışın 7. Günü dinlenme ve ibadet günüdür. Cuma akşamından Şabat Masası hazırlanır.
Roş Kadeş: Ay Takvimine göre düzenlenen Musevi takvimi güneş takvimine göre her yıl 11 gün geriler, eşitlemek için 19 yılda 7 defa bir yıla bir ay eklenir, Ay takviminde
Yeni Ay ilk göründüğü gün bayram kabül edilir. “Yeni Ay” için Gökyüzü bulutsuz ise Berehalar söylenir.
Yamim Noraim Roş Aşana Yom Kipur: Yamim NoraimYüce Günlerdir. Roş Aşana ve Yom Kipur bayramlarının ortak ismidir, iki bayram arasındaki süre Evrenin Efendi’ sinin insanları yargılama günleridir. Roş Aşana Yeni Yıl Bayramıdır, Tişri/ Muharrem ayının ilk gününe gelir, bu sürede Evrenin Efendi’ sinin karşısına arınmış olarak çıkabilmek için dualar edilir. Yom Kipur Tişri/ Muharrem ayının 10. günüdür. Tevrat’taki Kefaret, pişmanlık tövbe Alevi Bektaşi inancında olduğu gibi ve oruç günüdür. Oruç, Kerbela yası için tutulur. İnananlar için Masumu Pak Ehli Beyt evlatları gibi arınmış olmak için niyettir. Kipur’ dan bir gün önce, erkek için horoz kadın için tavuk kesilerek ihtiyacı olanla paylaşılır. Kipur akşamına kadar açık tutulan iyi davranışları kaydeden 1. Kitap, kötü davranışları kaydeden 2.Kitap, aradaki davranışları kaydeden 3.Kitap vardır.
Sukot: İsrailoğulları’ nın çölü geçmelerini kutlayan 7 günlük bayramdır. Çölde çardaklarda uyudukları hatırlanarak söğüt dalı, mersin dalı, turunç ile çelenk yapılır.
Simhat Tora: Sukot bayramından sonra bereketli yeni bir yıl için Tora’ nın yeniden okunmasıdır, kutlama bereket içindir. İslamiyette Kadir Gecesi ve Arife gününde benzer şekilde yeni bereketli yıl için Kuran-ı Kerim Hatmi tamamlanır.
Hanuka: Kutsama-Işıklar Bayramıdır. Epifanes tarafından kapatılan mabedin yeniden açılması ve kutsanmasının bayramıdır. Mabedte ancak 1 gün yetebilecek yağla Menora yakılmış, Menora sönmeden 8 gün yanmıştır. 8 gün boyunca Hanukiya yakılarak kutlanır. 1.mum: “Işık Olsun!” emridir. 2.mum İlahi ışık, 3.mum Adalet, 4.mum merhamet, 5.mum kutsallık, 6.mum sevgi, 7.mum sabır, 8.mum cesarettir.
İslamiyette de benzer şekilde 5 Kandil Gecesi vardır.
Beraha de Las Frutas Meyve Geleneği olarak da kutlanan yeni ağaç fidanlarının dikildiği Tu Bişvet Ağaç Bayramı, Kraliçe Esther onuruna kutlanan herkesin özelikle Esther ismini taşıyanların oruç tuttuğu Purim Bayramı, Musa Peygamber’ e 10 Emri verdiği gün anısına kutlanan Şavout Hasat Bayram ları vardır. Her yıl 14 Nisan’ da İsa Peygamber ve 12 Havarisi anısına tüm ailenin toplanıp yediği Son Akşam Yemeği Günü ve Nebukadzanar kuşatması ve Nazi katliamında ölenler anısına dua edilen Asara Betevet Günü önemli günlerdendir.
Anadolu kültürü ve tarihi, insan yaşamı, bitki örtüsü, dağları, denizleri, gölleri ve akarsuları, mimarisi ve diğer folklorik ögeleri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder